Uniek ID

RM34513

Andreaskerk

naam gebouw

Andreaskerk

Rijksmonumentnummer

34513

algemene beschrijving muurschilderingen

nl Polychrome ornamentale beschildering gewelf van viering en koor 3de kwart 13de eeuw. In viering binnen sluitring o.a. lelies en kruis, lager in velden drie-, vier-, vijf- en zespassen (in pleisterwerk getrokken lijnen nog zichtbaar) tegen een achtergrond van baksteen-imitatie (1); op de gordelbogen baksteen-imitatie. Rondom sluitring wit gepleisterde koorgewelf acanthus-achtige motieven, hierbinnen lelies (2). Ca. 1500 nieuwe beschildering met figurale en florale elementen op witte pleister; bij de restauratie zijn op het vieringgewelf voornamelijk figurale elementen uit de eerste periode gehandhaafd: Johannes de Doper (zuidzijde, links) (3), Laurentius (zuidzijde, rechts) (4), Dorothea (noordzijde, links) (5), Barbara (noordzijde, rechts) (6), fragment Adam van Zondeval (oostzijde) (7); op de gordelbogen restanten blokverband; op de noordwand van de dichtgemetselde viering resten Laatste Oordeel (de centrale Christus-figuur door inbreken raam verloren gegaan): bazuinende engelen, rechts knielende Johannes de Doper - vermoedelijk deel van een Deësis - en hellemuil, links Petrus bij hemelpoort (8); op noordwand koor gotische architectuur rond en boven sacramentsnis met restanten van heiligen, de middelste waarschijnlijk Maria (9). Begin 17de eeuw cartouche met tekst op noordwand viering over het Laatste Oordeel geschilderd (middengedeelte door inbreken venster verloren gegaan) (10). (bron:Q122982902)

dit gebouw elders, url of uri

http://www.wikidata.org/entity/Q2285053

https://www.reliwiki.nl/index.php?title=Westeremden,_Abt_Emopad_1_-_Andreaskerk

https://www.groningerkerken.nl/nl/kennisbank/kerken/W/19/westeremden-andreaskerk

https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/34513

plaats waarin het gebouw ligt

Westeremden

Heeft huidige functie

Kerk / Hervormde kerk

Ingevoerd door

Nanon OUOU

gebouw beschreven in bron

Het kleurenschema van de middeleeuwse kerkinterieurs van Groningen

Oost-Groningen

De Noord-Nederlandsche schilderkunst

Een bronnenonderzoek naar de geschiedenis van de kerk en toren van Westeremden

Archeologisch restaureren

Gewelfschilderingen in de ned. Herv. kerk te Westermden

Groninger kerken en hun schilderingen

Dagboek [restauratie] kerk te Westeremden, deel 1

Dagboek [restauratie] kerk te Westeremden, deel 2

Alle middeleeuwse kerken. In Groningen en Drenthe

Bouwgeschiedenis

Ca. 1200 eenbeukige kerk zonder gewelven, na brand herbouwd in 1238- 1243; vóór 1259 uitbreiding met overwelfd transept en nieuw koor; ca. 1500 sloop transeptarmen; 1808 venster in de noordmuur van de viering en vernieuwing van de schipzoldering. Restauratie 1977-1979, schilderingen gedeeltelijk al in 1923 ontdekt en gerestaureerd.

Restauratiegeschiedenis

1923, eerste schilderingen ontdekt en gerestaureerd. 1977-1979, verdere blootlegging en restauratie.

Schadegeschiedenis

Groot deel van het pleisterwerk vervangen. Onthechting van pleisterwerk en schilderingen.